Có quá nhiều thứ mà trên giảng đường đại học sinh viên không hề biết, không hề hình dung được ở ngoài kia có những thứ còn quan trọng hơn cả tấm bằng đại học. Bài viết là chia sẻ ngắn của một bạn sinh viên vừa tốt nghiệp khi đi xin việc, khi đối diện với những khó khăn thật sự. Mong rằng bài viết có thể giúp ích cho các bạn học sinh khi chọn nghề, các bạn sinh viên còn đang trên giảng đường.
Gửi các bạn sinh viên ngành thư viện đang còn ngồi ghế nhà trường hay chuẩn bị tốt nghiệp ra trường! Mình là một cử nhân ngành thư viện thông tin, đến nay mình đã tốt nghiệp hơn nửa năm. Tuy chưa có nhiều kinh nghiệm nhưng hôm nay mình xin phép được chia sẻ với các bạn một số trải nghiệm, kinh nghiệm mà mãi sau này mình mới nhận ra.
1. Sinh viên làm thêm, không chỉ có làm phục vụ, gia sư.
Trừ những bạn học ngành quản trị nhà hàng khách sạn, sư phạm , thì kinh nghiệm làm việc ở những nhà hàng lớn hay đi dạy thêm sẽ là một lợi thế sau khi ra trường. Nhưng với bản thân mình và những bạn học ngành khác thì khi ra trường, chúng ta không thể ghi vào CV của mình là: tôi đã có kinh nghiệm 2 năm làm phục vụ, 3 năm đi dạy thêm, 4 năm đi phát tờ rơi. Những tháng gần tốt nghiệp, mình thường xuyên lên những trang tìm việc như: https://mywork.com.vn, https://viectotnhat.com/, https://www.topcv.vn/. Và mình đã phát hiện ra một điều rất ngạc nhiên đó là có rất nhiều công ty lớn như Grab, Daichi tuyển dụng nhân viên văn phòng bán thời gian như: nhân viên nhập liệu, nhân viên ngân hàng, telesales, v.v . Trong quá trình mình làm việc tại tập đoàn Grab mình thấy có rất nhiều bạn là sinh viên của các trường lớn như Tôn Đức Thắng, Ngân Hàng, Kinh Tế đến để làm việc ở nhiều vị trí part time khác nhau. Trong quá trình tiếp xúc, hầu hết các bạn đều chia sẻ là không chỉ làm việc vì tiền mà còn vì sau khi ra trường, CV của các bạn sẽ đẹp hơn rất nhiều, cơ hội cũng sẽ nhiều hơn khi nhà tuyển dụng biết các bạn đã từng làm việc tại các tập đoàn lớn. Thậm chí các bạn còn có cơ hội sau khi ra trường được các nhà tuyển dụng của các tập đoàn hiện tại tuyển dụng lại vì không phải tốn thêm chi phí đào tạo lại.
Sinh viên là thêm không chỉ có phục vụ và gia sư.Làm thêm trong những môi trường lớn, cơ hội làm việc tại những công ty lớn sau khi ra trường sẽ cao hơn.
2. Dù bạn là con của đại gia, nhưng muốn thành công bạn phải qua gian nan.
Mình ra trường tháng 9 năm 2018 đến tháng 1 năm 2019 mình đã nhẩy việc đến 9 lần. Trong vòng 5 tháng mà mình đã làm tới 9 công việc khác nhau. Mình đã có những cơ hội làm việc rất tốt như làm nhân viên telesales tại tập đoàn IBM, nhân viên nhập liệu tập tại đoàn Grab, nhân viên lưu trữ tại tổng công ty bảo hiểm Daichi, nhân viên thư viện tại trường quốc tế Việt Úc. Thậm chí có lúc mình còn làm phục vụ nhà hàng, làm nhân viên pha chế, nhân viên tạp vụ.
Sau nhiều tháng gian nan, mình tự hỏi bản thân tại sao mình có quá nhiều cơ hội làm việc tại những tập đoàn lớn nhưng tại sao mình dần dần từ bỏ mọi thứ? Và mãi sau này khi mình có cơ hội nói chuyện với chị chủ quán trà sữa Hương Trà, mình mới nhận ra chân lý, lý do tại sao bấy lâu nay mình trượt dài trong nản chí, thất bại. Đó là do bản thân mình chưa biết cách vượt qua khó khăn. Thật vậy, những khó khăn giống như những chú chuột vậy, tuy chỉ có một chú chuột bé thôi, nhưng nếu bản thân ta không biết cách giải quyết thì từ một chú chuột sẽ kéo theo vô số chú chuột khác, từ một khó khăn nhưng nếu không giải quyết thì nó sẽ ngày càng trở nên to lớn và đến một lúc nào đó khó khăn sẽ bến thành nỗi sợ hãi, và bạn sẽ tự bỏ việc vì sự sợ hãi đó. Và có lẽ điều này cũng dể hiểu khi mình là một “ công tử bột” suốt 12 năm đi học và 4 năm đại học, mình chưa trải qua nhiều vất vả và khó khăn nên khi ra chiến trường cuộc đời, mình mau chóng bị đánh bại trên mọi công việc.
Ngọc bất trác bất thành
Bạn còn là sinh viên, hãy va chạm, va chạm thật nhiều vào, lao vào công việc thật nhiều vào. Vì những vết sẹo trong 4 năm sinh viên sẽ biến thành bộ áo giáp thần kỳ bảo vệ bạn và giúp bạn đứng vững trước những khó khăn đằng sau cánh cổng đại học.
3. Lựa chọn nơi thực tập.
Nếu bạn không có kinh nghiệm làm việc thời gian dài ở những tập đoàn danh tiếng, thì bạn phải lựa chọn nơi thực tập thật nổi tiếng, thật chuẩn. Vì sao? Vì giữa việc bạn nhận được nhận xét tốt khi làm ở những công ty nhỏ với việc bạn nhận được một bảng nhận xét trung bình ở nhưng ở một tập đoàn lớn và có tiếng thì vệc bạn đã từng làm ở một công ty có tiếng mới thật sự giúp bạn sau khi tốt nghiệp. Vì nhà tuyển dụng họ không hề muốn chi thêm chi phí để đào tạo lại nhân sự đâu.
Đừng chọn nơi thực tập dễ, hãy chọn nơi thực tập thật danh tiếng, cho dù bảng nhận xét của ta sẽ không cao
4.Trở thành người mà không ai có thể thay thế bạn.
Mình thật sự là một người rất bình thường và không hề tài giỏi, vì thế trên những cung đường mình chạy xe về nhà mình thường suy nghĩ làm sao để mình thật sự giàu có và thành công? Và mình nhận ra rằng, cho dù là nghề nào đi chăng nữa thì nếu bạn sở hữu những kiến thức, những giá trị, bạn có thể làm những việc mà không ai có thể làm thì thật sự lúc đó bạn đã trở thành một người tài giỏi. Nhưng nếu bạn muốn trở thành một người mà không ai có thể thay thế thì bạn phải tự học hỏi và tự làm mình giỏi hơn mỗi ngày, bổ sung liên tục những gì mình chưa biết. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn chỉ cất giữ những giá trị, tri thức cho riêng mình, mà muốn phát triển bạn phải chia sẻ nó, và liên tục học hỏi từ mọi người.
Khi bạn làm được những điều không ai có thể làm,bạn có những giá trị mà không ai có, khi đó bạn còn lo gì?
Và để trở thành người tài giỏi, người không ai thay thế được thì bạn phải tự luyện binh mỗi ngày. Dưới đây là những thứ cực kỳ quan trọng trong việc tự học, tự rèn luyện mà mình đã đúc kết đươc.
A. Đọc sách tiếng Anh
WHY? Tại sao chúng ta phải đọc sách tiếng anh? Chúng ta phải đọc sách tiếng Anh vì nó sẽ đem đến cho ta giá trị như sau:
-Tài liệu tiếng Anh có chứa nhiều thông tin có giá trị khoa học và được cập nhật nhanh hơn tài liệu tiếng Việt rất nhiều. Giữa việc bạn tự dịch một công trình nghiên cứu khoa học nào đó có tính ứng dụng cao sao với việc bạn phải chờ đợi ai đó dành thời gian dịch cho bạn, thì thật sự chúng ta đã hao phí rất nhiều thời gian.
-Đọc tài liệu tiếng Anh sẽ giúp chúng ta làm quen với văn phong, cách suy nghĩ của người nước ngoài.
-Đọc tài liệu tiếng Anh sẽ giúp chúng ta hiểu được nguyên nghĩa tài liệu gốc, ý nghĩa thật sự mà tác giả muốn viết mà không phải hiểu theo góc nhìn của người trung gian.
-Đọc tài liệu tiếng Anh sẽ giúp ích rất nhiều khi chúng ta viết những bài viết trong các kỳ thi quốc tế, những bài báo khoa học, những công trình nghiên cứu bằng tiếng Anh.
B. Sức khỏe.
Một cơ thể suy nhược thì khó mà có thể chứa đựng một trí tuệ minh mẫn. Có lẽ trên thế giới này rất hiếm có những con người như Napoleon Bobaparte, Karl Marx những con người dùng ý chí để nghiên cứu cho dù cơ thể đang suy kiệt, thậm chí thiếu ăn. Bạn đừng coi tập gym, võ thuật, bóng đá hay cầu lông là một cái gì đó tốn kém và không thiết thực. Bởi vì những môn thể thao này sẽ giúp cho bạn sở hữu một cơ thể tràn đầy năng lượng, và một khi bạn sở hữu một cơ thể như vậy thì việc học tập hay nghiên cứu của bạn đã đạt được 50% thành công rồi. Ngoài ra chúng ta cần phải ngủ sớm. Vì ngủ sớm sẽ đem đến cho chúng ta nhiều lợi ích mà theo bản thân mình chiêm nghiệm là:
-Một buổi sáng khỏe khoắn với một nguồn năng lượng mới.
-Tăng khả năng tập trung và trí nhớ tốt hơn.
-Cơ thể bài tiết và thải độc tốt hơn.
-Tăng cường liên kết notron thần kinh.
Sức khỏe là đồng minh lớn nhất của thành công, nên đừng bạc đãi cơ thể của mình bằng việc lười tập thể thao và ngủ muộn nhé.
D.Đọc sách.
Đọc sách, nghe có vẻ to tát lắm, nhưng thật ra đọc sách là quá trình tiếp thu những thông tin mang giá trị mà ta cần mà thôi. Khi đọc sách ta nên làm những bước sau để có được hiệu quá tối ưu trên con đường học vấn và nghiên cứu:
-Đăng ký thẻ thành viên tại thư viện trường và thư viện khoa học tổng hợp.
-Vạch rõ chiến lược đọc sách, cụ thể là hãy tự hỏi mình, mình muốn nghiên cứu về đề tài gì? Vấn đề gì?
-Lựa chọn mượn tất cả sách mà thư viện có về chủ đề, đề tài bạn cần.
-Trước khi đọc sách nên đặt câu hỏi, quyển sách này viết về nội dung nào về đề tài mình cần nghiên cứu. Cái hay nhất mà cuốn sách này viết là gi?.
-Đoc sách, ghi lại những câu mà bạn thấy là quý giá, có giá trị.
-Sau khi đọc sách, bạn trả lời câu hỏi lúc ban đầu, sách này viết về nội dung nào trong đề tài, cái hay nhất mà cuốn sách này viết là gì?
-So sánh những điểm trùng nhau và điểm khác nhau giữa những quyển sách.
-Trả lời câu hỏi , sau khi đọc sách này rồi, bản thân ta ứng dụng được gì ?
Khéo đọc sách là khéo lấy thông tin và ứng dụng thông tin có giá trị. Một quyển sách 10000 trang, chân lý của nó chỉ có thể tóm gọn trong 1 trang mà thôi.
E.Khéo ăn nói
Mình là một người có nhiều khuyết điểm như nói nhỏ, nói lắp, nói lung tung, nói nhanh. Điều đó thật sự là một bất lợi lớn cho bản thân mình. Khi bản thân mình phỏng vấn lần đầu tiên, mình đã run đến nỗi nói lung tung và lắp bắp, có lúc mình như cứng đờ người ra không nói được gì. Nhưng từ đó mình luyện cách nói to, nói chậm và những lần phỏng vấn sau này mình có lẽ đã lanh hơn một tí, từ đó mình tự tin hơn khi đi phỏng vấn. Trong thế kỷ này, khéo ăn nói thật sự trở thành một điều kiện tiên quyết khi đi phỏng vấn, khi tiếp xúc với đồng nghiệp, sếp, và khách hàng. Vì thế khi còn ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta nên tập nói lời ái ngữ, nói sao cho bản thân người khác thích nghe và ủng hộ ta, nói sao cho bản thân ta tự tin hơn.
Khéo ăn nói sẽ có được thiên hạ
“Trắc Nhã
F. Vi tính
Trường chỉ yêu cầu chúng ta có bằng A vi tính là được, nhưng nhà tuyển dụng thì yêu cầu cao hơn nhiều. Ví thế bằng MOS Word, Excel, Power Point thật sự rất có giá trị khi chúng ta đi phỏng vấn. MOS thật sự không khó như mình từng nghĩ, vì trong đề thi có 2 ngôn ngữ tiếng Anh và tiếng Việt, và nội dung thi thì cũng rất đơn giản và cơ bản.
Trên đây là một số chia sẻ mà bản thân mình đã trải qua và những chia sẻ của bạn Trần Kiều My sinh viên khoa thư viện thông tin khóa K9, rất mong những kinh nghiệm nỏ bé của bản thân mình sẽ giúp ích cho các bạn.
Bito-Yasha Quang Trí
