Không hiểu vì sao ai ai cũng chuộng mùa xuân, cái mùa luôn khiến con người ta phải xốn xang thổn thức, đứng ngồi không yên. Mùa xuân, mùa của hoa và lộc non đầy nhựa sống. Tết đã hết mà hương xuân vẫn quanh quẩn bên lối đi, cỏ non vẫn xanh rợn chân trời, mưa xuân thì nhè nhẹ rơi trên tóc, khiến tâm hồn ta trẻ lại.
Nhưng chắc hẳn khoảng trời bình yên nhất, ít lo toan bận rộn nhất có lẽ là thời khắc sau ngày rằm tháng Giêng. Cũng chính bởi thế mà người ta vẫn thường nói : Tháng giêng là tháng của ăn chơi lễ hội, tháng của trời đất giao hòa, của yêu thương, hoài bão, và người ta tự hỏi : có biết bao nhiêu ước mơ, bao nhiêu dự định đã bắt đầu được phôi thai ấp ủ từ tháng giêng ?
Riêng đối với nhà thơ Nguyễn Việt Chiến, có lẽ không có miền nào ở Việt Nam lại có cái tiết mưa xuân trong tháng giêng đặc trưng như không gian của Bắc Bộ. Đó là một bức tranh mưa xuân mỏng manh đầy sương khói, nhưng cũng lồng ghép hơi thở của thiền định, xuyên qua những xúc cảm chân thành của nhà thơ trước thiên nhiên vạn vật, bằng ngôn ngữ văn học miêu tả chắt lọc.
“Tháng giêng mưa ngoài phố
Mưa như là sương thôi
Những bóng cây dáng khói
Như mộng du bên trời
Tháng giêng ngày mỏng quá
Nỗi buồn nghe cũ rồi
Mà bên kia tờ lịch
Nỗi niềm mưa xót rơi
Tháng giêng mưa trên tóc
Những người đi lễ chùa
Theo giọt mưa cầu phúc
Tiếng chuông từ bi mơ
Tháng giêng mưa dưới bến
Mỏng mai cô lái đò
Mắt mưa em lúng liếng
Trói tôi bằng vu vơ
Tháng giêng mưa như cỏ
Non xanh đến tận trời
Trước vô cùng năm tháng
Thơ mình – sương khói thôi.”
(Bài thơ: Mưa tháng Giêng – Nguyễn Việt Chiến)
Tháng Giêng mang trong mình ý niệm của sự khởi đầu, sự giao hòa và khát vọng sinh sôi. Cái nồng nàn tháng Giêng dễ làm cho người ta say trong cảnh xuân, tình xuân, và đắm trong mưa xuân dịu nhẹ.
Tháng Giêng, trời đổ mưa, nhưng chẳng phải là những cơn mưa ào ào như trút nước. Mưa tháng Giêng li ti như mây, như khói, chẳng đủ để làm ai ướt áo, ướt đầu. Mưa không là sương, mà cứ như sương, bay bay hư ảo, sâu thấm lòng người. Giọt mỏng, giọt mềm, bắc nhịp ân tình cho mùa mới lên ngôi.
Tháng Giêng, đất trời bảng lảng màu sương khói, vương vấn đong đầy trên mái ngói xanh rêu. Mưa tháng Giêng giăng giăng trên những chùm hoa bưởi, hoa chanh trắng muốt, gieo nhựa xuân và sức sống mãnh liệt đến muôn loài, để cái “rét đài” trở thành sợi dây tơ hồng kết tình cây, tình lá.
Ai đã một lần đi trong mưa tháng Giêng, hẳn đều giữ riêng cho mình một nỗi niềm xúc cảm. Giữa màn mưa hư ảo, mọi thứ đều trở nên mông lung và mỏng mảnh, kể cả những ý niệm của kẻ ngắm mưa. Ngày nhỏ, mưa xuân mang đến cảm giác thật vui tươi, ồn ã; mưa lang thang triền sông, si tình hoa cỏ, da diết hương đồng. Lớn hơn chút nữa, mưa lại mang cái bối rối của tình đầu…
